GERÇEĞİ SÖYLEDİLER, CEHALETE YENİLDİLER
Tarih boyunca hakikatin peşine düşenler yalnız kalmıştır. Gerçeği savunmak, her zaman alkış getirmedi. Bazen idam sehpası, bazen sürgün, bazen alay… Ama geriye onların ışığı kaldı. İşte insanlık tarihini değiştiren ama yaşadıkları dönemde “fazla doğru” oldukları için susturulmaya çalışılan 15 bilim insanı:
1. Giordano Bruno
“Evren sonsuzdur ve Dünya gibi başka gezegenler de vardır” dediği için Engizisyon Mahkemesi’nde yargılandı. Sekiz yıl boyunca hapis yattı ve fikirlerinden vazgeçmeyi reddettiği için 1600 yılında Roma’da diri diri yakıldı.
2. Galileo Galilei
Dünya’nın Güneş etrafında döndüğünü ispatlayan ilklerden oldu. Kilise tarafından sapkınlıkla suçlandı, Engizisyon Mahkemesi’nde yargılandı. Ölümden kurtulmak için fikirlerinden vazgeçtiğini söyledi ama hayatının geri kalanını ev hapsinde geçirdi.
3. Hypatia (İskenderiyeli)
Matematik ve felsefe ile ilgilenen bir kadındı. 5. yüzyılda erkek egemen bir dünyada bilim yapmaya çalıştı. Dönemin dini otoriteleri tarafından hedef gösterildi, bir güruh tarafından taşlanarak öldürüldü.
4. Alan Turing
Modern bilgisayar biliminin kurucusu. 2. Dünya Savaşı’nda Almanların Enigma şifresini çözüp milyonlarca hayat kurtardı. Ancak eşcinsel olduğu için “ahlaksızlık”la suçlandı, hormon tedavisine zorlandı. 42 yaşında intihar etti.
5. Charles Darwin
Evrim teorisiyle doğanın işleyişine yepyeni bir pencere açtı. Ama “insan maymundan mı geldi?” tepkileriyle hayatı boyunca alay ve nefretle karşılaştı. Kitabını yayınlamak için 20 yıl bekledi.
6. Michael Servetus
Kan dolaşımını ilk kez doğru açıklayan kişiydi. Dini otoritelere ters düşen fikirleri yüzünden Calvin tarafından ihbar edildi, “sapkınlık”la suçlandı ve 1553 yılında Cenevre’de yakılarak öldürüldü.
7. Antoine Lavoisier
Modern kimyanın kurucusu. Fransız Devrimi sırasında bilimle uğraşmak “gerici” sayıldığı için giyotinle idam edildi. Hakkında şöyle denmişti: “Cumhuriyetin bilginlere ihtiyacı yok!”
8. Roger Bacon
Bilgiyi deneyle sınamayı önerdi. Bu düşüncesi kilise için tehlikeliydi. Yıllarca hapis yattı. Ama modern bilimin temellerinden birini atan da oydu.
9. Socrates
Soru sorduğu, gençleri düşündürmeye teşvik ettiği için “gençliği bozmak ve tanrılara inanmamak”la suçlandı. Mahkemede fikirlerinden vazgeçmedi. Baldıran zehri içirilerek öldürüldü.
10. Ockham’lı William
“Mantıklı olan en sade olandır” ilkesini ortaya attı. Kilisenin dogmalarına karşı çıktı. Aforoz edildi, sürgünde yaşadı.
11. Nikola Tesla
Alternatif akım, kablosuz enerji, uzaktan kumanda gibi çağının çok ötesindeki buluşlara imza attı. Ama yalnız, yoksul ve unutulmuş bir şekilde bir otel odasında öldü. Hayattayken kıymeti bilinmedi.
12. Isaac Newton
Renk teorisi ve simya çalışmaları yüzünden dönemin bilim çevrelerinde eleştirilere uğradı. Bazı çalışmaları alaya alındı. Bir dönem içine kapandı, sonra dostlarının desteğiyle geri döndü.
13. Nicolaus Copernicus Dünya’nın evrenin merkezinde olmadığını kanıtladı. Ancak kilisenin tepkisinden çekinerek kitabını ölümüne yakın yayımladı. Hayattayken neredeyse hiç ilgi görmedi.
14. Aristoteles
Antik Yunan’ın büyük düşünürüydü. Büyük İskender’in ölümünden sonra politik baskılar nedeniyle Atina’dan ayrılmak zorunda kaldı. “Atinalılara ikinci kez bir filozof öldürtmem” dediği rivayet edilir.
15. Pythagoras (Pisagor)
Sayıların evrenin temeli olduğunu söyledi. Felsefi bir okul kurdu. Ancak politik kargaşa ve dini bağnazlık yüzünden kurduğu topluluk yok edildi. Ölümüyle ilgili bilgiler kesin değil, ancak okulunun yakıldığı doğrudur.
Kısaca:
Bilim insanları her zaman alkışla karşılanmaz. Onlar bazen geleceğin ışığını bugünün karanlığında arayanlardır. Susturulmaya çalışılsalar da, fikirleri zamanın ötesine taşar ve insanlık tarihini yeniden yazar.