YİTAL ÇİP GELİŞTİRME TEKNOLOJİSİ
Dünya Çip Krizinde.. Türkiye bu konuda neler yapıyor.
Dünya krizlerle boğuşurken Türkiye kendi üretiyor: İHA ve SİHA’ların kalbi Türkiye 1983’de kurulan laboratuvar ile milli ürünlere yerli çip üretiyor. Yerli füzeler, akıllı mühimmatlar, İHA ve SİHA’lar üretilen yerli çipler sayesinde hedefi daima 12’den vuruyor. TÜBİTAK BİLGEM bünyesindeki 55 mühendis gece gündüz çip teknolojisi üzerine çalışıyor.
Yerli füzeler, akıllı mühimmatlar, İHA ve SİHA’lar… Savunma sanayinin etkili ürünleri yerli foto dedektörleri ile daha güçlü. Hedefler tam isabetle vuruluyor.
Foto dedektör, çipler gibi yarı iletken teknolojisine dayanıyor. O foto dedektörler TÜBİTAK BİLGEM Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü bünyesindeki laboratuvarda üretiliyor.
Dünyada her yıl yaklaşık 1 trilyon adet çip üretiliyor. Bu her kişi için ortalama 130 çip demek. Yenilenen teknolojilerle de çip kullanımı giderek artıyor.
ÖZEL KIYAFETLİ PERSONEL ÇALIŞIYOR
Türkiye’de ise çip üretimi sınırlı. Ancak stratejik yarı-iletken ihtiyaçlar birinci öncelik. Özgün üretim teknolojileri kullanılıyor.
YİTAL’de “Lazer arayıcı başlıklarda kullanılan füzelerdeki dedektörler üretiliyor. Bir tane bile sıkıntı olmadan hem teslimatta hem vurma doğruluğunda müthiş bir doğruluk ve başarı sağlanıyor. Burada ihaların yerli olması mühimmatın yerli olması yarı iletken dedektörün yerli olması başarıda çok büyük bir etken.”
İki vardiya ile üretim yapılıyor. Sabah 8 akşam 5 arasında birinci vardiya, öğleden sonra 3 ile gece 23 arasında da ikinci vardiya var. Toplam 55 kişi çalışıyor. Tasarımda ise 26 personel var.”
Laboratuvarda elektronik mühendisleri, kimyagerler ve fizikçiler görev alıyor. Eğitimlerini Türkiye’de alan gençler arasından seçildiler.
Üretim bin metrekare temiz alanda gerçekleşiyor. Ortama en ufak partikülün girmemesi için önlemler üst düzeyde. Çalışanlar partikülleri önlemek adına kozmetik ürün dahi kullanmıyor.
200 ADIMDA ÇİP ÜRETİMİ
Üretim aşaması 200 adımdan oluşuyor. Mikroskop altındaki kontroller her aşamada tekrarlanıyor. Üretimde hataya yer verilmiyor.
” Nano, nano işlem, mikro seviyelerinde çok küçük işlemler yapılıyor. Çok maliyetli iş. O yüzden hassas bir iş. Herkesin emeği var. Milli bir iş yapılıyor.
YİTAL MİLLİ DEVRELERİ ÜRETİYOR
Akıllı kimlik kartlarının bir kısmında yine YİTAL’in imzası bulunuyor. Türkiye’de üretilen ilk mikro işlemci yine bu laboratuvardan çıktı. Kaynak kodlardan yararlanılmadı. Askeri projelerde bu teknoloji daha da geliştirilerek kullanılacak.
Mikron teknolojisi, bu uzay Marsa giden yada F-16 larda da kullanılan teknoloji. YİTAL bu teknolojiye şu an erişmiş durumda ve şu an tamamen kendi hücre kütüphanesinde kendi tasarım akışı ve kendi üretimi.
Yarı-iletken devre elemanlarının elektronik cihazlarındaki maliyeti yüzde 15’lerde. Ancak tüm dünyayı saran çip üretim sıkıntısı var. Ülkeler çok büyük miktarlarda yatırıma yöneldi. Üretim kapasitesinde Tayvan ilk sırada. Ardından Güney Kore geliyor. Hollanda ise çip üretiminde kullanılan teknolojide öne çıkıyor.
YİTAL çipe ihtiyaç duyanlar için de hazırlıklarını tamamladı.
YİTAL’de 3 bin 500 vafor kapasitesi var. Bir vafor boyutu yüz milimetrelik silisyum vafor çipin tasarımına bağlı olarak bir vafor da kaç tane kırmık olduğu kaç tane çip olduğu çipin alanına bağlı. 200 adet de olabilir 1000 adet de olabilir. Dolayısıyla 3 bin 500 çarpı 200 de yada 1000 de denilebilir.
Maliyet etkinlik açısından çok sınırlı ancak savunma sanayi açısından yüksek performans ve az miktar gerektirdiği için şuan laboratuvarımız savunma sanayi için hizmet verebilir. Tasarım kiti geliştirildi. İsteyen TÜBİTAK BİLGEM’e başvurup proses tasarımı kitine ulaşabilir kendi tasarımlarını yapar ve üretilir.
Çip teknolojisi artık hayatımızın her alanında. Sağlıkta, ulaşımda ve haberleşmede. Özellikle elektrikli araçların hayatımıza girmesi ile ihtiyaç katlanarak artacak. Teknoloji geliştikçe de çipler daha fazla hayatımızda olacak.
Türkiye kendi laboratuvarında (ar-ge) araştırma geliştirmesini başarıyla yaparak yepyeni teknolojileri kovalıyor… kendi mühendisiyle üretiyor ve geleceğe umutla bakıyor..