Eğer sen can konağını arıyorsan bil ki sen cansın.
Eğer bir lokma ekmek peşinde koşuyorsan sen bir ekmeksin.
Bu gizli bu nükteli sözün manasına akıl erdirirsen anlarsın ki
Aradığın ancak sensin sen.
Madendeki inciyi aradıkça madensin.
Ekmek lokmasına heves ettikçe ekmeksin.
Şu kapalı sözü anlarsan anlarsın her şeyi;
Neyi arıyorsun sen osun.
Senin canın içinde bir can var o canı ara!
Beden dağının içinde mücevher var o mücevherin madenini ara!
A yürüyüp giden sufi gücün yeterse ara;
Ama dışarıda değil aradığını kendinde ara.
Yaşam; doğumdan ölüme bir arayışın kendisidir. İnsan, baştan beri hep arar ama çoğu zaman neyi aradığını bilmediğinden bulduğunu da anlayamaz. Tüm arayışların altında o ezelî birliktelik vardır. Aramak, aradığının eksikliğini yüreğinde duymaktandır.
Aramak, koparıldığı sazlığa özlem duyan Ney’ in feryadıdır.
İnsan, kâinatın en câmi’ bir meyvesi olduğu için, kâinatı saracak bir muhabbet bir sır ancak o meyvenin çekirdeği olan kalbine yazılmıştır. Ne varsa O’nun içinde vardır. Aramak, aradığını kendinde bulmaktır aslında. Ama yüreğimizde değil kalbimizde…
İnsanın değeri, aradığı şeyde gizlidir.
Her ne arar isen kendinde ara…
Hacı Bektaş-ı Veli’ de benzer vurguyu yaparak
Hararet nardadır sacda değildir
Keramet baştadır tacda değildir
Her ne arar isen kendinde ara
Kudüste mekkede hacda değildir
Yine Mevlana söylüyor:
İyiyi de Kötüyü de kendinde ara !
Musa da sensin Fravun da..
Her ne arıyorsan kendinde ara….
Özdemir Asaf’ta kendi benzer şekilde anlatmış.
Dün sabaha karşı kendimle konuştum.
Ben hep kendime çıkan bir yokuştum.
Yokuşun başında bir bilinmeyen vardı.
Onu anlamaya gittim, kendimle vuruştum ! . .
Dünya ve İnsan bir imtihan okulu olarak yaratıldı. Başka bir şey yok zaten. Bir taraftan geliş, bir taraftan gidiş. Tam bir okul hayatı. Zerreden kürreye, bir atomdan galaksilere kadar, bir hücreden vücut bulmuş varlıklara kadar her şey ilâhî azamet, kudret akışların, ilâhî nakışların sergisi durumunda…Bu ilahi nakışların arasında kendimizi arayıp bulacağız. Tüm arayışların sonunda da o ezelî birlikteliğe varacağız.