DÜNYADA TÜRK FİRMALARI
Uluslararası bir kuruluş olan Deloitte’nin Türkiye bölümünün derlediği bilgilere göre Türkler; 2013 yılında yurt dışında 41 birleşme ve satın alma için 6.5 milyar dolar, 2014 yılında 35 işlem için 3.5 milyar dolar, 2015 yılında 76 işlem için yaklaşık 10 milyar dolar, 2016 yılında 42 işlem için 2.3 milyar dolar ödeme yaptılar. 2010 yılından itibaren incelendiğinde, sekiz yıllık dönemde Türk yatırımcıların yurtdışında 24,3 milyar dolarlık satın alma işlemi gerçekleştirdiği görülüyor. Bu dönemde toplamda 262 varlık satın alındı. Son 10 yıl göz önüne alındığında toplam 292 satın alma ve birleşme işlemi ile 26.3 milyar dolarlık yatırım yapmışız. Yurt dışında 100 milyon doların üzerinde yatırımı olan Türk şirketi sayısı 29’u aştı.
Böylece Belçika’dan Godiva, İngiltere’den United Biscutis, Hollanda’dan Mexx, Almanya’dan Grundig, Rusya’dan Trader Media East, Iran’dan Razi Petrochemcials, Güney Afrika’dan DEFY, İtalya’dan FinCuoghi, Türk şirketleri tarafından satın alınarak yurtdışı Türk şirketlerinin toplam varlıkları 50 milyar doları aşmıştır.
Son on yılda birleşme ve satın alma işleminin yüzde 76’sı Avrupa ülkelerinde gerçekleştirildi. Birleşme ve satın almaların yüzde 21’i İtalya’da, yüzde 12’si Almanya’da, yüzde 12’si İspanya’da gerçekleştirildi.
Üretim, altyapı, enerji, gıda-içecek, gayrimenkul ve internet ve mobil hizmetler Türk firmaları tarafından yurtdışında en çok yatırım yapılan sektörler. Yurt dışındaki birleşme ve satın almalarda Anadolu Grubu(19 ülkede), Şişe Cam(12 ülke), Arçelik, Beko, Vestel, Gama, Koç Holding ( 22 ülke), Sabancı Holding(18 ülke), Türkcell (9 ülkede), TAV (8 ülke), Tekfen Holding(20 ülkede), Alarko, Zorlu enerji(26 ülkede), Yıldız Holding(9 ülkede), Çalık Holding(22 ülkede), Yıldırım Holding(21 ülkede), Borusan(12 ülkede), Eczacıbaşı (4 ülkede), Rönesans Holding(20 ülkede), Orhan Holding( 13 ülkede), Hidromek(4 ülkede), Polimeks Holding(5 ülkede) şirketleri yurt dışı yatırımlarla dünya pazarında güçlerini artırma arayışında.
İŞTE YURT DIŞINDA YATIRIM YAPAN TÜRK ŞİRKETLERİ :
Pladis (Yıldız Holding/ 13 ülkede), Ardutch B.V ( Arçelik A.Ş./ Hollanda ), Tosyalı Algerie ( Tosyalı Holding/Cezayir), Arctic SA (Arçelik/Romanya), Grunding (Arçelik/ Almanya, Norveç ve İsveç), Defy(Arçelik/Güney Afrika), Beko (Fransa, Almanya, İran), Razi Petrochemical (Gübretaş/ İran), TAV UAE ( TAV /BAE), Ruscam(Şişecam/Rusya), Borusan(Kazakistan), Trakya Glass Bulgaria, EAD (Şişecam/Bulgaristan), KCell (Turkcell/ Kazakistan), Efes Breweries International (Anadolu Grubu /6 ülkede ), TAV (TAV/Suudi Arabistan, BAE, Mısır, Katar, Tunus, Libya ve Bahreyn ), HR Group (Ziylan /6 ülkede ), Credit Europe Bank ( Fiba/ Hollanda ve Rusya), AzerCell (Turkcell/Azerbaycan), Eroğlu Mısır( Eroğlu Grubu/ Mısır), Lifecell(Turkcell/Ukrayna), AGT Food and Ingredients ( Arbel/ 6 ülkede ), Kordsa( Sabancı/ABD, Arjantin, Brezilya, Çin, Mısır, Almanya, Endonezya ve Tayland ), Şişecam (Pearl Grub/Mısır), Gama (Rusya, Katar, Libya, Yemen, Kazakistan, Bulgaristan ve Ürdün), Otokoç ve Avis Budget Group(Olympic Commercial and Tourist Enterprises/Yunanistan’daki araç kiralama şirketi), Trakya Cam(Sangalli Vetro Porto Nogaro/İtalya), Aselsan ( Katar, Azerbaycan, Malezya), Yıldız Holding( United Biscuits /ingiltere), SARK-USA (Sarkuysan/ ABD), Hidromek ( Tayland, İspanya, Rusya, Japonya), Ak-Kim ( Dinox/Almanya), Kayı Grubu(German Travel International (GTI), CCI International (Anadolu Grup), LC Waikiki, BİM, Penti, Tavuk Dünyası, Flormar, Colin’s, Koton, English Home, Simit Sarayı, Mado, Köşebaşı gibi perakende ve gıda sektörü ve Hazelcast, OpsGenie, Kobil, Koding, Udemy gibi onlarca Türk girişimci Türkün sesini ve Türkün gücünü tüm dünyaya duyuruyor.
Yurt dışına açılan tüm şirketlerimizi tebrik ediyorum.
İlhami Pektaş
EK.1. YURTDIŞI CİROSUNA GÖRE TÜRKİYE’NİN KÜRESEL ŞİRKETLERİ
Sıra Şirket Yurtdışı cirosu (2015, TL)
1 POLİMEKS İNŞAAT 8.665.289.050
2 ANADOLU EFES BİRACILIK 5.368.536.000
3 TAV İNŞAAT 2.362.185.893
4 HAYAT KİMYA 1.976.832.009
5 TEKFEN İNŞAAT 1.666.433.000
6 ÇALIK ENERJİ 1.479.548.358
7 MAPA İNŞAAT 1.451.496.983
8 TURKCELL 1.100.000.000
9 SEMBOL İNŞAAT 1.073.794.123
10 KORDSA GLOBAL 1.065.813.950
11 YÜKSEL İNŞAAT 1.024.658.228
12 KASTAMONU ENTEGRE 996.006.000
13 STFA DENİZ İNŞAAT 683.024.069
14 NETLOG LOJİSTİK 515.782.594
15 SARKUYSAN 499.364.989
16 AE ARMA ELEKTROPANÇ 373.213.605
17 AKSA JENERATÖR 367.902.508
18 STFA İNŞAAT 289.619.328
19 A.T.Ü. TURİZM İŞLETMECİLİĞİ 261.328.115
20 EKOL LOJİSTİK 244.681.639
21 ALTINKILIÇLAR 189.449.647
22 OTOKAR 178.490.665
23 DEFACTO 161.350.606
24 NOKSEL ÇELİK BORU 126.649.627
25 ASELSAN 119.217.559
26 ZORLUTEKS 115.726.941
27 ÇAK TEKSTİL 111.104.199
28 CESUR AMBALAJ 109.742.567
29 GÜLERMAK AĞIR SANAYİ 93.338.277
30 HAVAŞ 48.277.763
31 ARMA FİLTRE SİSTEMLERİ 42.480.816
32 HÜRRİYET GAZETECİLİK 36.798.778
33 NORM CİVATA 34.340.135
34 BTA 32.881.369
35 CEHA BÜRO MOBİLYALARI 23.179.776
36 DYO BOYA FABRİKALARI 13.312.326
37 SAMET KALIP VE MADENİ EŞYA 13.041.402
38 SÜTAŞ 11.760.842
39 PENTİ GİYİM 9.017.288
40 YÜKSEL PROJE 8.568.000
EK.2. ÜRETİM FİRMALARI İÇİN YURTDIŞI ÜRETİM NOKTASI SAYISI
| Şirket | Yurtdışı üretim noktası sayısı |
| PLADİS | 34 |
| ANADOLU EFES BİRACILIK | 27 |
| ARÇELİK | 10 |
| KORDSA GLOBAL | 6 |
| SANİCA ISI SANAYİ | 6 |
| HAYAT KİMYA | 5 |
| KASTAMONU ENTEGRE | 4 |
| ASELSAN ELEKTRONİK | 3 |
| AKSA JENERATÖR | 2 |
| ARMA FİLTRE SİSTEMLERİ | 2 |
| DYO BOYA FABRİKALARI | 2 |
| HÜRRİYET GAZETECİLİK | 2 |
| SARKUYSAN | 2 |
| SÜTAŞ | 2 |
| ALTINKILIÇLAR KAHVE KAKAO ÜRÜNLERİ | 1 |
| DİZAYN TEKNİK BORU | 1 |
| ETİ GIDA | 1 |
| FNSS SAVUNMA SİSTEMLERİ | 1 |
| HAVELSAN | 1 |
| NOKSEL ÇELİK BORU | 1 |