GURBETÇİ İŞÇİLERİMİZ TARAFINDAN YOZGATTA KURULAN YİBİTAŞ’IN HİKAYESİ
Yurt dışında çalışmakta olan Türk işçilerinin ortak birikimlerinin değerlendirildiği Yibitaş Yozgat İşçi Birliği İnşaat Malzemeleri Ticaret Sanayi A Ş 1973 yılında Yozgat – Ankara karayolunun 20. Km’ sinde 696 000 m2 alan üzerinde çimento üretimi yapmak üzere kurulmuştur.
Fabrika sırasıyla 1976 yılında çimento değirmeni, 1978 yılında da 1600 ton/gün klinker üretim kapasitesiyle ön ısıtıcılı , kuru sistem döner fırını devreye almıştır. 1990 Yılında kapasite artırım projesiyle klinker üretim kapasitesi 2000 ton/gün e çıkarılmıştır. 1996’daki yakma sistemi projesiyle klinker üretim kapasitesi; 2200 Ton/güne , diğer muhtelif iyileştirme projeleriyle 2008 yılında 2400 ton/gün e ulaştırılmıştır.
Yibitaş Yozgat Çimento Fabrikası ana ortakları, 1992 yılında Sivas ve Çorum çimento fabrikalarını özelleştirme idaresinden satın alarak, Hasanoğlan ve Nevşehir öğütme tesislerini kurarak ülke geneline yayılmaya başlamıştır. 1994 yılında Yibitaş Yozgat Çimento ve diğer çimento fabrikaları ; ana ortakları , dünya devlerinden Lafarge ile ortaklık anlaşması yaparak faaliyetlerini uluslararası boyutlara taşımıştır. 1995 Yılında ortaklık şirketi Samsun Öğütme tesisini de devreye almış ve 2009 yılında Hasanoğlan öğütme tesisi klinker hattı ilavesiyle ana fabrikaya dönüştürülmüştür.
Türkiye’deki çimento ihtiyacının yaklaşık yüzde 7’sini sağlayan Yozgat çimento Fabrikası ana ortak hissedarları olan Yibitaş Holding ve Lafarge ellerindeki hisseleri ve diğer ortaklık fabrika hisselerini 2007 yılında, 535 milyon Euroya dünya devlerinden Portekiz çimento grubu olan CIMPOR şirketine sattı. Yozgat fabrikasındaki diğer küçük hissedarların hisseleri devam etmektedir.
CIMPOR’un satın aldığı Yibitaş-Lafarge ortaklığı bünyesinde Yozgat, Çorum ve Sivas’ta 3 çimento fabrikası, Hasanoğlan, Nevşehir ve Samsun’da 3 öğütme ve paketleme tesisi ile 10 hazır beton tesisi ve 2 adet agrega (dolgu malzemesi) tesisi bulunuyor. Merkez ofis, şubeler ve iştiraklerinde toplam 597 çalışanı olan Yibitaş Lafarge, 2 milyon tona yaklaşan yıllık çimento satış kapasitesi ile Türkiye’deki çimento ihtiyacının yaklaşık yüzde 7’sini sağlıyor.
2007 yılında Portekiz çimento grubuna devrolan fabrikanın üretim kapasitesi zaman içerisinde muhtelif iyileştirme projeleriyle 2.400 ton/güne ulaşmıştır. Yibitaş firması 2012 yılında ise Brezilya firması Votorantim Cimentos bünyesine geçmiştir. İnşaat malzemeleri sektöründe global bir şirket olan Votorantim Cimentos 1933 yılında kurulmuş olup, Brezilya’nın en büyük holding şirketlerinden birisi olan Votorantim’e aittir. Günümüzde Yibitaş firmasının hakim ortağı Votorantim şirketler grubudur.
Şirketin ortaklık yapısına bakıldığında %82.96 pay ile VOTORANTİM ÇİMENTO SAN VE TİC.A.Ş hissedarlığı karşısında %17,04 pay ile Diğer Gerçek ve Tüzel Kişilerin hissedarlığı bulunmaktadır. Bu %17,04 olan diğer ortakların %5 i kadar hisse borsada işlem görürken geriye kalan %12′ lik hisse kısmı borsaya kote olmayıp geçmişten bu yana firmaya ortak olan gurbetçilerimizin elinde fiziki olarak bulunmaktadır.
Dr.İlhami Pektaş