B12 VİTAMİNİN ÖNEMİ

B12 VİTAMİNİNE NE İÇİN İHTİYACIMIZ VAR?

Kırmızı kan hücrelerinin oluşumu, nöronların gelişimi ve DNA sentezi için B12 vitamini (veya siyanokobalamin) olmazsa olmazıdır.

B12 vitamini ve kas-iskelet sistemi

Son zamanlarda, B12 vitamininin kemik oluşumu için de önemli olduğuna dair kanıtlar var. Kemik büyümesi, osteoblastlarda (kemikleri oluşturan hücreler) yeterli miktarda B12 vitamini kaynağı olduğunda gerçekleşebilir. Bu, özellikle aktif büyüme dönemindeki çocuklar için ve osteoporoz hastalığı olan kadınlar için önemlidir.

B12 vitamini, protein metabolizması süreçlerinde ve amino asitlerin sentezinde yer aldığı için kas büyümesini etkiler.

B12 vitamini ve metabolizma

B12 vitamini, hücre büyümesi ve onarımı için gerekli proteinleri vücutta dolaştırmak için gereklidir. Amino asitler olarak adlandırılan temel protein bileşenlerinin çoğu, B12 yokluğunda kullanılamaz hale gelir. B12 vitamini vücuttaki karbonhidrat ve yağların hareketini etkiler.

Folik asit (B9 vitamini) ve piridoksin (B6 vitamini) ile kombinasyon halinde B12 vitamini, metiyonin ve kolin metabolizmasını normalleştirir, böylelikle karaciğer üzerinde yararlı bir etkiye sahip olur ve yağlı dejenerasyonu önler. Bunun nedeni, kolin ve esansiyel amino asit metiyoninin çok güçlü lipotropik maddeler olmasıdır. Lipotropik maddeler vücuttaki lipid ve kolesterol metabolizmasının normalleşmesine katkıda bulunan, yağın karaciğerden mobilizasyonunu ve oksidasyonunu uyaran, yağlı karaciğer infiltrasyonunun şiddetinde azalmaya yol açan çok önemli faktörlerdir.

Ayrıca, en son verilere göre, B12 vitamini eksikliği, metabolik süreçlerin bir kofaktörü olan bir madde olan quasivitamin (vitamin B11) olarak adlandırılan karnitin eksikliğine yol açar. Karnitin, uzun zincirli yağ asitlerinin parçalanmasını teşvik eder, yağ depolarından yağları harekete geçirir. Başka bir deyişle, karnitin, yağ moleküllerinin kandan mitokondriye (yani yağın oksitlendiği ve tüm vücuda enerji sağladığı “enerji istasyonları”na) taşınmasında görev alır. Karnitin olmadan, yağ işlenmeden kaldıkça kandaki atık ürünlerin içeriği artar. Ayrıca bu maddenin nörotrofik etkisi vardır, apoptozu engeller (programlanmış hücre ölümü), sinir dokusunun yapısını geri yükler, protein ve yağ metabolizmasını normalleştirir. Tirotoksikozda artan bazal metabolizma, kanın alkali rezervini geri kazandırır, ekonomik glikojen tüketimini ve karaciğer ve kaslardaki rezervlerinde bir artışı teşvik eder.

Eksiklik, homosistein (bir nörotoksik bileşik) birikmesine, anemiye, denge kaybına, ellerde ve ayaklarda uyuşmaya, halsiz ve yorgun hissetmesine ve hafıza bozukluğuna yol açabilir. Şiddetli vakalarda hafıza kaybı, sinir hasarlanması oluşabilir. Beyin, kalp ve diğer organlar zarar görebilir. B12 eksikliğine bağlı olarak sinir hücrelerinin fonksiyonları da bozulur: öğrenme güçlüğü, konsantrasyon bozukluğu ve unutkanlık oluşabilir. Alzheimer ve demans gibi nörolojik hastalıkların nedeni ve/veya sonucu olabilir. B12 vitamin eksikliği, depresyonun da temel nedenleri arasındadır.

B12 eksikliğine bağlı olarak oluşan anemi, gebelik için de risk taşır. Düşük, erken doğum ve ölü doğum görülebilir. Ayrıca yeni doğanlarda sık hastalanma, dikkat dağınıklığı, algılama ve öğrenme fonksiyonlarında azalma görülebilir.

B12 vitamini eksikliği riski olanlar kimler?

B12 vitamini karaciğerde depolanır. Normalde, insan vücudunda birkaç yıldır yetecek kadar bir rezerv vardır, ancak o da tükenebilir.

B12 vitamini eksikliği riski olanlar:

· veganlar ve vejeteryanlar;

· mide asitliği azalmış kişiler;

· mide küçültme ameliatı olanlar,

· kronik bağırsak hastalığı olan kişiler (Crohn hastalığı, irritabl bağırsak sendromu) veya gastrointestinal sistemde ameliyat sonrası;

· 50 yaşın üzerindeki insanlar;

· Antiasit ilaçları veya diyabet ilacı olan metformin kullananlar.

B12 Vitamini Eksikliğinin Belirtileri:

Hafif bir eksiklik herhangi bir belirti vermeyebilir onun için en doğrusu kan tahlillerden B12 vitamininin seviyesine bakılmasıdır.

Ancak aşağıdaki durumlar da B12 eksikliği ile karakterize edilebilir:

· halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi;

· kalp çarpıntısı ve nefes darlığı;

· soluk cilt;

· kabızlık veya ishal, şişkinlik;

· iştah kaybı;

· ellerde ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma;

· kas güçsüzlüğü ve hatta yürüme ve görme ile ilgili sorunlar;

· depresyon veya davranış değişiklikleri gibi zihinsel sorunlar.

B12 vitamini kaynakları nelerdir?

Bu madde hayvansal ürünlerde bulunur – et, kümes hayvanları, balık, kabuklu deniz ürünleri. Yumurta ve süt ürünlerinde biraz daha az içerilmektedir ve yalnızca bakteriler tarafından sentezlenir.