YERLİ VE MİLLİ ÜRETİME ADANMIŞ ÖMÜRLER-12: BEHİÇ ERKİN / Dr.İlhami Pektaş

Behiç Erkin, 1876’da İstanbul’da doğdu. 1898’de Harp okulunu,1901’de Harp Akademisini bitirdi. Kurmay yüzbaşı iken demiryolu müfettişliği yaptı. Çanakkale Savaşı sırasında, cepheye asker ve mühimmat sevkiyatının sağlanmasında büyük gayret gösterdi. İstanbul’un 16 Mart 1920’de itilaf devletlerince işgal edilmesinden sonra Anadolu’ya geçerek Milli Kuvvetlere katıldı. Behiç Erkin, Atatürk’ün, en yakın ve en eski çalışma arkadaşlarından olup, onun yönlendirmesi doğrultusunda demiryollarının başına geçerek 1920-1926 yılları arasında Devlet Demiryolları’nın kurucusu ve ilk Genel Müdürü oldu.

Bu dönemde lojistik ve sevkiyatlardan sorumlu bir komutan olarak Çanakkale ve Kurtuluş Savaşlarında büyük hizmetlerde bulundu. Cumhuriyet döneminde Bayındırlık Bakanlığı ve Büyükelçilik yaptı, Millî İstihbarat Teşkilatı’nın kurucuları arasında yer aldı.

Bayındırlık Bakanlığı yaptığı 1926-1928 yılları arasında demiryollarının millileştirilmesinden, demiryolları işletme dilinin Fransızca’dan Türkçe’ye çevrilmesine, ilk kamu ve demiryolları müzesinin kurulmasına kadar birçok alanda hizmet yaptı.

Behiç Erkin, Millî Mücadele döneminde demiryollarını işletmeyi hakkıyla başarmış ve demiryollarını yabancı bağımlılığından kurtarmış gerçek bir vatanseverdir. Cumhuriyetin ilk yıllarında demiryollarına yaptığı önemli hizmetlerden dolayı “Demiryollarımızın Babası” sayılmıştır.

Behiç Erkin, “Demiryolunun Askerlik Açısından Tarihi, Kullanımı ve Teşkilatı” ve 152 yıllık demiryollarımızın tarihine de ışık tutan “Cepheye Giden Yol” isimli 2 kitap yazmıştır. Behiç bey, 11 Kasım 1961 tarihinde vefat etmiş ve vasiyeti üzerine bugün trenlerin Eskişehir çıkışında, Afyon, Kütahya ve İstanbul yol ayırımında bulunan Enveriye tren istasyonunun yakınına defnedilmiştir.

Kendisini rahmetle anıyorum. Mekanı cennet olsun.